Yeni başlayanlara rehber: 2022’de para yönetimi

Nassim Nicholas Taleb en çok satılan kitabı “The Black Swan”da 21.yy’ın finans piyasalarını çok doğru bir şekilde“Extremistan” olarak tanımlıyor. Bu rastlantıların ve ekstrem volatilitenin domine ettiği piyasa anlamına geliyor.

Gerek uzun vadeli yatırımcı ol gerek aktif günlük ticaret yap, bu rastanlıların ve ekstrem volatilitenin yatırımını önemli ölçüde etkileyeceğini bil. İşte tam burada para yönetimi önem kazanıyor. Bu makale, para yönetiminin ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve en iyi para yönetimi tekniklerini açıklıyor.

Para Yönetimi nedir?

Para yönetimi, aslında işlemciler ve yatırımcılar tarafından sermayenin korunmasını sağlamak ve riskleri sınırlamak için uygulanan bir savunma stratejisidir. Doğal olarak, her türlü finansal yatırım ve işlem risk taşır. Bu nedenle, her finansal hizmet sağlayıcı her zaman “Ticaret risk içerir ve sermayenizi kaybetmenize neden olabilir” uyarısında bulunur veya bu yönde bir açıklamalar yapar.

Para yönetimin özünde neye yatırım yapılacağına, yatırım başına ne kadar sermaye harcanacağına, kar hedefine ve yatırımda kabul edilebilir kayıp seviyesinin belirlenmesine karar verilmesini içerir. Günün sonunda uygun para yönetimi tekniklerini uygulamanız iflas etmenizi engelleyen tek şey olabilir.

En iyi para yönetimi teknikleri

Gerek uzun vadeli yatırım yapın gerek kısa vadeli kaldıraçlı işlem yapın, para yönetiminin önemi abartılamaz. Aşağıda yatırımcıların ve tüccarların kullanabileceği en iyi para yönetimi teknikleri var.

Sadece kaybetmeyi göze alabileceğiniz kadarını yatırım yapın

Finansal yatırımın ilk kuralı yatırımcıların kaybedebileceği kadarını yatırıma ayırmasıdır. Yani yatırılan miktar, kaybedildiği takdirde onları yoksulluğa veya borçluluğa sürüklemeyecek bir miktar olmalı. Piyasalara yatırım yapmanın amacı kazanç sağlamak olduğu için bu kural biraz garip gelebilir ancak daha önce de söylediğimiz gibi piyasalar belirsizdir.

Buurada amaç kira, yiyecek ve kısa vadeli faturalar gibi temel ihtiyaçlarına lazım olacak fonları asla yatırmamaktır. Her hafta ve ya her ay için kaybedilecek maksimum bir ücret  belirmeniz önerilir.  Bu miktara hafta veya ay bitmeden önce ulaşıldığında, işlemlerinizi hemen durdurun ve ardından yeniden planlama yapın.

Uygun sermaye tahsisi

Ne kadar karlı olursa olsun her stratejinin kusursuz olmadığını söylemeye gerek yoktur. Her borsacınınn ve yatırımcının kötü günleri olacaktır. Uygun sermaye tahsisinin rolü, kötü bir ticaretin iflas etmenizi önlemektir. 

Hızlı ve yüksek karlara olan açgözlülük bir çok yatırımcının iflas etmesine yol açtı, sonrasında küçük miktarlarla yatırım yapmış olmayı dilediler. Bu nedenle, pratik bir kural olarak, işlem başına hesap bakiyesinin yalnızca %2 ila %3’ünü harcamanız önerilir.

Mesela, hesabınızın bakiyesi 1000 dolar, bir işlem başına harcayabileceğiniz miktar 30 dolar olmalı. Bazıları bunun, bir işlemde 1000$’ın tamamını harcamaya kıyasla potansiyel karınızı sınırladığını iddia eder. Bu doğru olsa da, aynı zamanda yatırımcıların kısa vadeli düşüş piyasalarına dayanmalarını sağlar.

Çeşitlendirme

Farklı varlıklara yatırım yap. Tüm yatırımlarında yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmesi akıllıca alır. Kripto portföyünüzü çeşitlendirmeniz demek, proftgöyünüzde farklı kripto paraların olması anlamında gelir. Seçebileceğiniz 8000’den fazla kripto vardır. Çeşitlendirme neden önemlidir?

Portföyünüzde bir varlığın olması, portföyü olumsuz oynaklığa maruz bırakır. Varlık %10 kaybederse, portföy de %10 düşer. Aksine, çok çeşitli sayıda varlık bulunan bir portföyde, bir varlıktaki düşüş, diğer varlıktaki kazançla dengelenir.

İşlevsel bir portföy çeşitlendirmesi yapmak için yatırımcılar farklı gruplardan varlık seçmelidir. Örneğin  kripto portföyü oluştururken, farklı sektörlerden farklı alt coinlere yatırım yapmak tavsiye edilir, bu DeFi, NFT, GameFi, Storage vs. olabilir. Temelinde çeşitliliğe sahip bir portföy, yatırımcıların büyüme yaşanan farklı pazarlardan yararlanmalarını sağlar ve onları bir pazarda yaşanabilecek olumsuzluklardan korur.

Her daim dur emri ve kar al hedefleri  belirle

Uygun sermaye tahsisi kuralına uysalar bile borsacılar açtıkları her pozisyon için zararı durdur ve kârı al hedefleri belirlemeli. Bu emirler, özellikle dalgalı bir piyasada olumsuzlukları sınırlamak ve kazançları korumak için tasarlanmıştır.

Dur emri  oluşturmanız işleminizin bir seviyede kapanmasını sağlar. Böylelikle daha fazla kaybetmenizi önler. Uzun vadeli işlemde, dur emri seviyesi giriş fiyatının altında belirlenir ve kısa bir satış için, zararı durdur seviyesi satış fiyatının üzerinde belirlenir.

Öte yandan, kar alma hedefi borsacıların pozisyonlarını kapatmak ve birikmiş karları almak istedikleri seviyedir. Genellikle, uzun işlemlerde kar alma seviyesi giriş fiyatının üzerinde belirlenir.

Benzer bir şekilde kısa işlem yapacaksanız, fiyatın düşmesini beklersiniz. Bu da kısa işlem için kar seviyesini giriş fiyatının aşağısında belirlemek anlamına gelir.

Para yönetimi neden önemlidir?

Efsanevi yatırımcı Larry Hite bir keresinde şöyle demişti: “…Finansal kariyerim boyunca, tanıdığım diğer insanların sürekli riske saygı gösteremedikleri için mahvolduklarına tanık oldum. Riske önem vermezseniz, riskler yaşarsınız”. Bu, para yönetiminin mihenk taşıdır. Para yönetiminin önemli olmasının iki ana nedeni vardır: Sermayenin korunması ve gönül rahatlığı.

Sermayeyi korumak

Para yönetimi, yatırımcıların bir gün daha savaşmak için yaşamalarına izin verir. Sermayelerini koruyarak kısa vadeli kayıpların üzerinden gelmelerini sağlar. %90’ın üzerinde doğruluğu olan inanılmaz bir ticaret stratejisine sahip olup olmadıkları önemli değil; para yönetimi önlemlerini ihmal ettiklerinde, kötü bir işlemin tüm hesaplarını yok etmesini mümkündür. Uygun para yönetimi becerileri, düşük başarı şansı olan bir ticaret stratejisinin uzun vadede karlı olmasını sağlayabilir. Nasıl? Marjinal kazançlardan yararlanırken oynaklığın ve kaymaların olumsuz etkisini dizginleyer.

Kafa rahatlığı

Aktif yatırımın ve alım-satımın psikolojik bir bedeli vardır. Ancak uygun sermaye tahsisi, zararı durdur ve kârı al hedefleri ve portföy çeşitlendirmesi gibi bazı para yönetimi teknikleri kafanızın rahat olmasını sağlar. Yatırımcılara riskleri ve potansiyel dezavantajları hakkında bir dereceye kadar kesinlik sağlar. Unutmayın, riskleri gerçekten tanıyabildiğinizde ve kabul ettiğinizde sonuçlarla barışık olursunuz.

Sonuç

Her kripto işlemi bir feragatname içerir: ticaret riskler içerir. Bu doğru. Ancak uygun risk yönetimi teknikleri uygulamak borsacılara dahil olan riskleri hafifletmelerinde yardımcı olur. Uzun vadede, bu tekniklerin uygulanması sermayenin korunmasına yardımcı olur. Dahası, ticaret ve yatırımdan kaynaklanan duygu karmaşalarını da ortadan kaldırırlar, bu da borsacıların aşırı ticaret ve intikam ticareti tuzağına düşmesini engeller.